یکی از مواردی که منجر به اعتماد بیشتر مشتریان و یا به طور کلی رای دهندگان می‌شود شفاف سازی و ساده سازی فرآیند انتخابات در تمامی مراحل است.
یعنی کاربر به طور کلی از مرحله شروع ثبت نام در سامانه تا اعلام نتایج آرا باید بداند که در حال انجام چه کاری است و هیچ پیچیدگی و یا نقطه مبهمی در ذهن رای دهنده ایجاد نکند در غیر اینصورت نمی‌توان ادعا کرد رای گیری اینترنتی شفاف و به دور از پیچیدگی برگزار شده است.
در واقع هر چه کاربر ساده تر و آسان‌تر بتواند با سامانه هوشمند رای گیری آنلاین رای خود را ثبت کند، انتخاباتی تضمین شده و شفاف را می‌تواند ارائه داد. سامانه هوشمند رای شمار به عنوان اولین سامانه رای گیری آنلاین در کشور توانسته انتخابات شفاف و تضمین شده‌ای را به مشتریان خود ارائه دهد.
یکی از اصلی‌ترین موارد موفقیت سامانه رای شمار یوزر فرندلی بودن و یا به اصلاح کاربر پسند بودن سامانه است که این عامل می‌تواند کاربر را از پیچیدگی رای گیری اینترنتی نجات دهد. در ادامه به معرفی فاکتورهای مهم برای تضمین شفافیت در انتخابات آنلاین می‌پردازیم.
رای گیری از طریق صندوق پست اکنون در بسیاری از کشورها استاندارد است و به سرعت در بسیاری از کشورها محبوبیت پیدا کرده است.
رأی با صندوق پستی و غیابی بیشتر در معرض خطر سرقت هستند زیرا جعل و تقلب در آن وجود دارد، خرید رای یا مجبور کردن کسی برای دادن رای از طریق صندوق پست حضوری در محل انتخابات، از شیوه‌های رایج تخلف در این نوع رای گیری است.
بنابراین این نوع تقلب در رای گیری ممکن است اتفاق بیفتد و انتخاباتی که در آن آرا با خرید و فروش و تقلب به انجام رسد مطمعن نخواهد بود، بنابراین باید راهی باشد که با این نوع انتخابات مقابله کند در غیر این صورت مشکلات بسیاری ایجاد خواهد کرد.
همان طور که قبل‌تر اشاره شد، استفاده از صندوق پست در انتخابات مشکلات بسیاری ایجاد خواهد کرد که در نتیجه انتخابات نامطمعن و بیهوده‌ای در پی خواهد داشت لذا باید روش‌هایی اعمال شود که جلوی این تخلفات را بگیرد که مهمترین آن برگزاری رای گیری از طریق سامانه هوشمند است که جهت پیشگیری از تخلفات باید از روش‌های قابل اعتمادتری برای تأیید هویت رای دهندگان مانند نشانگرهای بیومتریک (به عنوان مثال اثر انگشت) استفاده کرد.
تضمین شفافیت در انتخابات آنلاین از طریق سامانه رای گیری اینترنتی مسئله آسانی نیست زیرا باید فاکتورهای بسیاری را در نظر داشت تا بتوان بستری فراهم کرد تا کاربر به شکلی ساده و راحت بتواند در انتخابات شرکت کرده و رای خود را ثبت نماید.
در ادامه به معرفی برخی از مهمترین فاکتورهای تضمین شفافیت در انتخابات از طریق سامانه رای گیری اینترنتی می‌پردازیم.
یکی از راه های شفافیت در انتخابات آنلاین، ارتباط کاربر با سامانه هوشمند است که امر بسیار مهمی در تضمین شفافیت در انتخابات آنلاین است، به عبارت دیگر برای رای دهنده از زمان ورود به سامانه که آغاز به ثبت نام می‌کند، باید نقشه راه برای او هموار باشد که چگونه می‌تواند در انتخابات شرکت کرده و به کاندیدای مورد نظر خود رای دهد.
یک سامانه رای گیری باید شرایط مختلف رای دهندگان را در نظر داشته باشد و برای کاربر مشخص نماید که در صورت عدم دسترسی به یک کامپیوتر شخصی و یا لب تاب برای رای گیری بتواند از پلیکیشن گوشی و یا نرم افزار تحت وب استفاده نماید زیرا اپلیکیشن رای گیری آنلاین یک راه ساده برای مشارکت است.
از آنجایی که سامانه رای گیری آنلاین باید ساده و کاربر پسند باشد، لذا اپلیکیشن تحت وب و گوشی هم باید به سادگی قابل استفاده باشد. به عنوان مثال باید کاربر بتواند بلافاصله پس از ورود به سامانه، رزومه و اطلاعات کاندیدا را مشاهده و بعد از بررسی و تصمیم گیری به کاندیدای مورد نظر خود رای دهد.
اگر چه بلاک چین (Blockchain) پیچیده به نظر می‌رسد و قطعاً می‌تواند پیچیده هم باشد، اما مفهوم اصلی آن کاملاً ساده است. بلاکچین نوعی پایگاه داده است اما برای اینکه بتوانید بلاکچین را درک کنید، بهتر است در ابتدا اطلاعاتی درخصوص پایگاه داده کسب کنیم که در واقع پایگاه داده چیست.
پایگاه داده، مجموعه‌ای از اطلاعات است که به صورت الکترونیکی روی سیستم رایانه‌ای ذخیره می‌شود. اطلاعات در پایگاه داده‌ها به طور معمول در قالب جدول ساخته می‌شوند تا امکان جستجو و فیلتر کردن اطلاعات خاص را فراهم کنند.
بلاک چین در واقع یک دفتر ثبت از تمام تراکنش‌هایی است که یک ارزش یا value (ارزش شامل: پول، مالکیت کالا، سهام، رای، مجوز و..) را انتقال می‌دهند. این پایگاه داده توزیع شده، ضرورت وجودی یک نهاد مرکزی برای تایید تراکنش را برطرف می‌سازد.
بلاکچین در کمترین زمان به تکنولوژی بی‌رقیب تبدیل شده و استفاده از این تکنولوژی تاثیر بسزایی در انجام امور خواهد داشت.
اگرچه مدت هاست که اینترنت با سایر برنامه‌های نظیر به نظیر برای اشتراک فایل، پخش موسیقی و موارد دیگر آشنایی دارد، اما این ایده که این نوع شبکه‌ها می‌توانند امنیت و منابع خود را تأمین کنند، از سال 2008 به وجود آمده است.
امنیت بلاک چین به طور کامل ثابت شده است به طوری که در زمینه رمز ارز‌ها مانند بیت کوین مورد استفاده قرار گرفته اما به جز بیت کوین، استفاده از تکنولوژی بلاک چین در انتخابات از طریق سامانه آنلاین در دنیا در حال بررسی و انجام است.
که ماهیت اصلی انتخابات بر بستر بلاک چین، پیشگیری از تقلب رای دهندگان در سامانه رای گیری آنلاین بوده لذا برای تضمین شفافیت در انتخابات آنلاین، بلاکچین گزینه بسیار مناسبی خواهد بود.
فناوری Block chain بستری را برای ایجاد زنجیره‌ای از سوابق بسیار امن، غیرمتمرکز، ناشناس، در عین حال قابل ارائه و قابل لمس فراهم می‌کند.
از همین فناوری می‌توان برای ثبت و گزارش آرا و جلوگیری از انواع تقلب رای دهندگان در انتخابات نیز استفاده کرد زیرا به لطف رمزگذاری و تمرکز زدایی پایگاه داده، معاملات بلاکچین فساد ناپذیر است و هر رکورد به راحتی قابل تأیید است.
یک برنامه رای گیری مبتنی بر بلاکچین، خود را به امنیت اتصال اینترنت مربوط نمی‌کند، لذا هر هکری که به ترمینال دسترسی داشته باشد قادر به تأثیر بر سایر گره ها نخواهد بود. بنابراین رای دهندگان می‌توانند بدون افشای هویت یا ترجیحات سیاسی، رای خود را ارائه دهند.
لذا برگزاری انتخابات بر بستر Block chain به مسئولان اطمینان می‌هد که آرا به دقت و صحت زیاد نگهداری و شمارش می‌شود، چرا که تراکنش‌های رای‌ها در بلاک‌های امنی ذخیره می‌شود و هیچ جعلی ایجاد نشده و دستکاری اطلاعات غیرممکن خواهد بود.
یکی دیگر از فاکتورهای مهم در تضمین شفافیت در رای گیری اینترنتی نمایش نتایج در سامانه هوشمند آنلاین است. زیرا نتایج رای گیری می‌تواند اطلاعات دقیق‌تری از محاسبات آرا، میزان مشارک رای دهندگان، تعداد افراد رای دهنده، تعداد آرای ثبت شده و یا ثبت نشده را نمایش دهد که این عامل خود تضمین شفافیت در انتخابات آنلاین است.
سامانه هوشمند رای گیری آنلاین باید قابلیت این را داشته باشد که تمامی اطلاعات را در خود ثبت و ضبط کند در غیر اینصورت قابل اعتماد و اطمینان نخواهد بود. لذا یکی دیگر از روش‌های تضمین شفافیت در انتخابات آنلاین، ارائه نتایج انتخابات آنلاین است.
